Czym zajmuję się psycholog?
„…naczelną wartością dla psychologa jest dobro drugiego człowieka. Celem jego działalności profesjonalnej jest niesienie pomocy innej osobie w rozwiązywaniu trudności życiowych i osiąganiu lepszej jakości życia na drodze rozwoju indywidualnych możliwości oraz ulepszaniu kontaktów międzyludzkich.” — Kodeks etyczno-zawodowy psychologa
Życie zwykle nie jest pasmem niekończących się sukcesów. Człowiek często napotyka na swojej drodze wiele trudności i problemów. Kryzysy i momenty zwątpienia są naturalnym elementem rozwoju osobistego. Zwykle potrafimy poradzić sobie z nimi sami czy przy pomocy wsparcia bliskich osób, czasem jednak konieczna jest pomoc profesjonalisty, jakim może być psycholog. Coraz więcej osób ma świadomość, że porady psychologiczne i regularne spotkania ze specjalistami mogą korzystnie wpłynąć na życie człowieka. Wizyta u psychologa to wyraz dojrzałego postępowania i świadomego „radzenia sobie” w obliczu trudności. Psycholog może pomóc w rozpoznaniu problemu (dokona diagnozy psychologicznej) oraz jeśli to konieczne, pokieruje do odpowiedniego psychoterapeuty (osoby, która posiada kwalifikację do prowadzenia psychoterapii, zazwyczaj są to psycholodzy, którzy zdobyli dodatkowo specjalistyczne kształcenie). Ponadto psycholog świadczy usługi polegające na opiniowaniu i orzekaniu (np. na życzenie pacjenta).
Na czym polega różnica między psychologiem, psychoterapeutą a psychiatrą?
Psycholog to osoba, która ukończyła studia psychologiczne (zazwyczaj 5-letnie magisterskie) i posiada kwalifikacje do udzielania świadczeń psychologicznych polegających w szczególności na: diagnozie psychologicznej, opiniowaniu, orzekaniu oraz na udzielaniu pomocy psychologicznej, opartej głównie na interwencjach wspierających. Psychoterapeuta to osoba, która prócz studiów magisterskich lub lekarskich uzyskała także dodatkowe kształcenie (zazwyczaj są to 4-letnie studia prowadzone w akredytowanych ośrodkach) i uprawniona jest do prowadzenia psychoterapii (procesu mającego na celu zmianę dobrostanu i zdrowia psychicznego). Psychoterapeuci zazwyczaj kształcą się w określonym paradygmacie, z czego psychodynamiczny oraz poznawczo-behawioralny wykazują najbardziej udokumentowaną skuteczność. Psychiatra natomiast to lekarz, który ukończył studia medyczne oraz specjalizację z psychiatrii i posiada kwalifikacje do leczenia biologicznego za pomocą środków farmakologicznych. Psychiatra posługuje się wiedzą z zakresu neuronauki, psychologii, medycyny, biologii, biochemii i farmakologii. Inaczej niż inni lekarze i neurologowie, psychiatrzy specjalizują się w utrzymaniu stałej relacji z pacjentem. Psychiatrzy różnią się od psychologów faktem, że ich edukacja bazuje na medycynie. To sprawia, że – w przeciwieństwie do psychologów – mogą oni dawać porady medyczne, przepisywać leki, zlecać testy i przeprowadzać badania medyczne oraz wypisywać zaświadczenia lekarskie. A mając pełnoprawne wykształcenie ogólnomedyczne, są dla swoich pacjentów często podstawowym kontaktem w sprawach zdrowia pozapsychiatrycznego.
Jak wybrać dobrego psychoteraputę?
Nie każdy kto się podaję za psychoterapeutę nim jest.
Psychoterapeuta to wykfalifikowany do prowadzenia psychoterapii specjalista, który ukończył według standardów 1400 godzinne szkolenie (zazwyczaj 4 lata) i spełnił inne wymogi (w tym np. terapia własna). To, że ktoś ukończył określone kursy czy szkolenia może jeszcze nie dowodzić, że jest psychoterapeutą. Niestety w Polsce nie ma jasnych przepisów prawnych, które uniemożliwają posługiwanie się tytułem „terapeuty”, przez co część osób często zaznacza, że „pomaga za pomocą psychoterapii”. Warto zapytać osobę, z którą chcemy pracować, czy posiada certyfikat uprawniający go do wykonywania zawodu psychoterapeuty lub odbywa szkolenie w tym zakresie.
Członkostwo w Towarzystwie
Jeśli psychoterapeuta jest członkiem towarzystwa psychoterapeutycznego oznacza to, że nie jest anonimowy, a jakaś organizacja poręcza za jakość jego usług oraz, że spełnił wymogi, które wymagają stosowania się do standardów praktyki.
Superwizja u certyfikowanych superwizorów
Superwizja to proces pomagający terapeucie, ale także nadzorujący jego pracę, by nie doszło do nadużyć. Wiąże się to z ponoszeniem kosztów finansowych, czasowych, a także psychicznych dla osób poddających się superwizji, dlatego część psychoterapeutów po uzyskaniu certyfikatu nie poddaję swojej pracy dalszej superwizji. Bywa, że niektórzy psychoterapeuci uznają, że odbywają stałą superwizję – rozumiejąc przez to rozmowy z innymi terapeutami.
Jednak superwizja specjalistyczna odbywa się u certyfikowanych do superwizji specjalistów. Warto zapytać swojego terapeutę o nazwisko superwizora i sprawdzić czy posiada on certyfikat superwizora na stronach odpowiednich towarzystw.
Pamiętaj!
Masz prawo pytać terapeutę o udzielenie Ci informacji, nt. tego jakie studia ukończył, jakie posiada doświadczanie i przygotowanie oraz czy poddaje swoją pracę superwizji u certyfikowanych specjalistów, a także prosić go o okazanie dokumentów w tym zakresie.
